Што претставува Хашимото тироидитис?
Хашимото тироидитис е воспаление на тироидната жлезда, кое се јавува како резултат на сложени автоимуни процеси, односно имуниот систем создава антитела кои селективно ја напаѓаат тироидната жлезда. Хашимото тироидитис е најчестата причина за појава и развој на хипотироидизам. Претставува хронична состојба која се развива постепено во тек на неколку години – во кои полека ја оштетува тироидната жлезда. Симптомите кога се манифестни, се исти како кај неакативна тироидна жлезда – хипотироидизам
Истражувањата покажуваат дека правилната исхрана и начинот на живот, покрај стандардните лекови, може драстично да ги подобрат симптомите.
НО, секое лице со Хашимото реагира различно на третман и начин на исхрана, поради тоа индивидуалниот пристап за оваа состојба е од големо значење.
Корисни совети кои витамини и минерали треба да се вклучат во исхраната кај лица со Хашимото
Селен. Истражувањата покажуваат дека селенот може да помогне да се намалат антителата на антитироидна пероксидаза (TPO) и да се подобри здравствената состојба кај луѓето со Хашимото. (Храна богата со селен:Органско месо, морска храна, ореви, производи од житарици, интегрален ориз, домати,брокула-термички обработена и др.)
Цинк. Цинкот е неопходен за функцијата на тироидната жлезда. Истражувањата сугерираат дека кога се користи самостојно или заедно со селен, може да се подобри функцијата на тироидната жлезда кај луѓе со хипотироидизам (18,19).(Храна богата со цинк :Црвено месо, живина, остриги и некои други морски плодови, фортифицирани житарици, грав, јаткасти плодови, јајца, семки од тиква, семки од сончоглед, пивски квасец и др)
Куркумин. Студиите на животни и луѓе покажаа дека ова моќно антиинфламаторно и антиоксидативно соединение може да ја заштити тироидната жлезда. Плус, може да помогне во лекувањето на автоимуните болести воопшто (20,21,22).
Витамин Д. Се покажа дека луѓето со Хашимото имаат значително пониски нивоа на овој витамин од општата популација. Уште повеќе, студиите ги поврзуваат ниските нивоа на витамин Д со сериозноста на Хашимото (24).
Витамини од Б комплекс. Луѓето со Хашимото исто така имаат тенденција да имаат ниско ниво на витамин Б12. Земањето висококвалитетен витамин Б комплекс го зголемува нивото на Б12 и други важни витамини од групата на Б(25).
Магнезиум. Ниските нивоа на овој минерал се поврзани со зголемен ризик од Хашимото и повисоки тироидни антитела.(26,27)(Храна богата со магнезиум:Зелен зеленчук како што се спанаќ и брокула, легуминози, семе од сончоглед и други семиња, леб од цело зрно, млеко, суви кајсии, сливи, цвекло, морков, смокви, бадеми, банани, какао и др.)
Железо. Луѓето со Хашимото тироидитис имаат поголема веројатност да развијат анемија. (28)(Храна богата со железо :Црвено месо, живина , јајца, овошје, жолчка, гриз, меласа, зелен зеленчук, семки од тиква, легуминози во комбинација со пиперка, брокула, карфиол кои се богати со витамин Ц која помага во апсорпција на не-хем железото во телотот, семе од коприва.)
Други додатоци како рибино масло, алфа-липоична киселина и N-ацетил цистеин, исто така, може да им помогнат на луѓето со Хашимото (29, 30, 31).
Важно!!!
Зимање високи дози на јод во отсуство на дефицит на јод може да доведе до негативни ефекти кај оние со Хашимото. Не земајте додатоци на јод со високи дози, освен ако здравствениот работник не ви наложил да го сторите тоа(32, 33).
СОВЕТИ ЗА ИСХРАНА
Исхрана без глутен
Многу студии покажуваат дека лицата кои имаат Хашимото имаат поголема веројатност да имаат целијачна болест отколку општата популација. Како такви, експертите препорачуваат сите на кои им е дијагностициран Хашимото да бидат скринирани за целијачна болест. (Целијакија или Целијачна болест е хронична автоимуна болест што се карактеризира со неподносливост на организмот на глутен – белковина од пченица, јачмен, ‘рж и овес)
Многу студии забележуваат дека луѓето со Хашимото – или општо автоимуни болести – веројатно имаат корист од исхраната без глутен дури и ако немаат целијачна болест.
Внимавајте на начинот на подготовка на продукти кои содржат гоитрогени
Гоитрогените се супстанции кои се наоѓаат во крстовидниот зеленчукот (брокула, карфиол, бриселска зелка и др) и производите од соја кои можат да го попречат производството на тироидните хормони (13). Сепак, крстовиден зеленчук е многу хранлив, а со кратка термичка обработка, истите тие супстанци исчезнуваат. Така, малку е веројатно дека тие се мешаат во функцијата на тироидната жлезда освен ако не се јадат во екстремно големи количини (14). Некои докази сугерираат дека сојата и штети на функцијата на тироидната жлезда, така што многу луѓе со Хашимото избегнуваат производи од соја. Сепак, потребни се повеќе истражувања (15,16).
ХРАНА КОЈА СЕ ПРЕПОРАЧУВА
Фокусирајте се на следната храна:
Овошје: бобинки, круши, јаболка, праски, агруми, ананас, банани итн.
Зеленчук кој не содржи скроб: тиквички, артичок, домати, аспарагус, моркови, пиперки, брокула(термички обработена), рукола, печурки итн.
Зеленчук со скроб: слатки компири, компири, грашок, тиква, итн.
Здрави масти: авокадо, масло од авокадо, кокосово масло, маслиново масло, незасладени кокосови снегулки, јогурт, итн.
Животински протеини: лосос, јајца, бакалар, мисирка, ракчиња, пилешко итн.
Зрна без глутен: кафеав ориз, киноа, тестенини од кафеав ориз итн.
Семиња, јаткасти плодови и путер од јаткасти плодови: индиски ореви, бадеми, макадамија, семки од сончоглед, семки од тиква, природен путер од кикирики, путер од бадеми итн.
Легуминози: наут, црн грав, леќа итн.
Млечни и млечни замени (зајакнати со калциум и/или витамин Д): кокосово млеко, кокосов јогурт, бадемово млеко, млеко од индиски ореви, полномасно незасладен јогурт, козјо сирење итн.
Зачини, билки и зачини: куркума, босилек, рузмарин, пиперка, шафран, црн пипер, таан, мед, сок од лимон, јаболков оцет итн.
Пијалоци: вода, незасладен чај, итн.
Избегнување или намалување на внес на млечни производи
Нетолеранцијата на лактоза е многу честа кај луѓето со Хашимото тироидитис
Во студија на 83 лица со Хашимото, на 75,9% им била дијагностицирана нетолеранција на лактоза . Ако се сомневате на нетолеранција на лактоза, исклучувањето на млечните производи може да помогне во дигестивни проблеми, како и функцијата на тироидната жлезда и апсорпцијата на лекови.
Фокусирајте се на антиинфламаторната храна
Воспалението може да биде движечка сила на Хашимото. Како таква, антиинфламаторната исхрана богата со овошје и зеленчук може значително да ги подобри симптомите. Студија на 218 лица со Хашимото покажа дека маркерите на оксидативниот стрес – состојба која предизвикува хронично воспаление – се пониски кај оние кои почесто јаделе овошје особено шумско овошје и зеленчук .
Извор https://www.healthline.com/nutrition/hashimoto-diet#foods-to-eat
1.https://zmc.mk/blog/hashimoto-2.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6592837/
3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK28/
4 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK500006/
5. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27256300/
6, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30060266/
7. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28315909/
8.https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26303674/
9. AIPhttps://www.healthline.com/nutrition/aip-diet-autoimmune-protocol-diet
10.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6592837/
11. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24078411/)
12. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6176279/
13. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5028075/
14. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7282437/
15. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5583972/
16. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4740614/
17. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6316875/
18. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25758370/
19.https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30982439/
20. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31052496/ 21.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6272784/
22,https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4366771/
23. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23337162/, 24.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7284826/
25. https://www.karger.com/Article/FullText/505094
26. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6028657/, 27.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4661500/
28. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6179176/
29. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20162509/
30. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25183510/
31. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2893665/
32. (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4192807/ 33.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5661998/
34. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29143786/Слика https://zmc.mk/blog/hashimoto-tiroiditis/
