ДИЈАБЕТИЧНА КЕТОАЦИДОЗА

332

ЦЕЛИ
Запомни секогаш да мериш крвен шеќер во плазма кај луѓе со дијабетес на инсулински третман што покажуваат какви било симптоми.
Провери постоење на акутна болест што треба да се третира (инфекција) како
можна причина за пораст на плазматската гликемија.
Кетоацидозата секогаш мора да се третира во болница. Ако пациенти со хипергликемија без ацетон не се задржуваат во болница за набљудување, биди сигурен дека:
На пациентот му е даден инсулин и плазматската гликемија почнала да се
намалува.
Пациентот е во состојба да се грижи за себе и веднаш може да добие помош
ако се чувствува полошо.
НАЈЧЕСТИ ПРИЧИНИ ЗА КЕТОАЦИДОЗА
Причина за дијабетична кетоацидоза е недостигот од инсулин што може да се случи при:
Скорашен почеток на дијабетесот.
Прекин на инсулинскиот третман од која било причина.
Акутна инфекција.
Ненадејна (акутна) тешка болест како што е миокарден инфаркт.
Инсулинска терапија со пумпа. Ако пумпата не функционира исправно и алтернативните методи не се користат веднаш, пациентот може да стане кетотичен бидејќи инсулинот не се задржува под кожата.
СИМПТОМИ И НАОДИ
Жед
Често мокрење
Гадење
Стомачни и градни болки
Тахикардија
Намалена свест
Губење тежина
Покачена температура (инфекција)
Длабока хипервентилација (Kussmaul-ово дишење)
Мирис на ацетон во здивот

ЛАБОРАТОРИСКИ НАОДИ
Плазматска гликемија вообичаено > 15 mmol/L
Позитивен уринарен тест за кетони
Зголемени кетони
Метаболна ацидоза
ДИФЕРЕНЦИЈАЛНА ДИЈАГНОЗА
Хипогликемија
Хиперосмоларна кома
Лактична ацидоза
Дијабетична уремична кома
Интоксикација, повреда, церебрално циркулаторно нарушување, срцеви причини
Кетоацидоза кај алкохоличари без хипергликемија
ТЕСТОВИ И ТРЕТМАН
-Клинички испитувања за да се најдат места на инфекција
-Аускултација на бели дробови
-Кожа, специјално помеѓу прстите и на нозете
-Лабораториски испитувања
-Плазматска гликемија
-Серумски натриум и калиум
-Уринарни тестови и култура
-CRP11 и крвни леукоцити
-Ацидобазен статус, ако е можно
-Серумски креатини
-Електрокардиограм
-Рендгенографија на градите
Третман со течности
Се дава изотоничен солен раствор. Ако пациентот има хипернатремија (серумски
натриум > 155 mmol/L), треба да му се даде 0.45% NaCl-раствор.
За постари пациенти со срцева слабост дозирањето треба да биде претпазливо,
да се приспособува на состојбата и на одговорот на пациентот, вообичаено околу
50% од следниве дози:
1.000 mL 0.9% NaCl во текот на првите 30 минути.
500 mL 0.9% NaCl во текот на следните 30 минути.
500 mL 0.9% NaCl/час, додека крвниот шеќер не дојде до 12 mmol/L.
500 mL 5% гликоза/час, додека не се коригира дехидратацијата.
Третман со инсулин
Краткодејствувачки инсулин се дава интравенски, а потоа може интрамускуларно
(ефективноста на супкутаната апсорпција е непозната).
(11 CRP = C-реактивен протеин)

-Кај тешко дехидрирани пациенти се користи континуирана интравенска инфузија
(не се даваат болуси поради краткиот полуживот на инсулинот).
-Интрамускуларно дозирање
–Почетна доза од 10 до 20 единици.
Продолжување со 6-8 единици секој час.
-Кога плазматската гликемија е околу 12 mmol/L и дехидратацијата веќе била
третирана, пациентот може да се лекува со супкутано давање 10-15 единици
краткодејствувачки инсулин (може да се почне со давање долгодејствувачки
инсулин во овој стадиум).
-Ако плазматската гликемија не се намали за 2 часа од почетокот на третманот
со течности и инсулин, пациентот треба да се префрли на и.в. инсулински
третман со 12 единици/час.
Интравенско дозирање
-Почетна доза од 8–10 единици како болус.
-Во текот на првите часови 6–12 единици (во почетокот нешто од инсулинот се
апсорбира на ѕидовите на шишето за инфузија).
-Продолжување со 4–6 единици/час.
Инсулинот може да се дава со инфузомат, види табела 7.
Растворот е 1.000 mL 0.9%
NaCl со соодветна доза кристален брзодејствувачки инсулин.
Ако нивото на крвниот шеќер не се намали во текот на 2 часа од почетокот на
третманот, се зголемува дозата на 16 единици/час и.в.
Табела 7. Интравенско давање инсулин кај дијабетична кетоацидоза

Инсулин единици/час Инфузија mL/час Инфузија gtt/минута
2 10 3
4 20 7
6 30 10
8 40 13
10 50 17
12 60 20
14 70 23
16 80 27

Третман на ацидозата
Ацидозата нормално се коригира со давање инсулин. Третманот на тешка ацидоза
со бикарбонати бара проверка на дозирањето и набљудување на одговорот со
следење на ацидобазниот статус (Astrup).
Превенција и третман на недостигот од калиум
Супституцијата на калиум почнува во отсуство на знаци за хиперкалемија (високи
позитивни Т-бранови на електрокардиограм, скратен QT-интервал, проширување
на QRS-комплексот, појава на олигурија или шок кај пациентот).
Во текот на првите часови 20 mmol KCl се додава во солениот раствор
Ако по ова серумскиот калиум е:
< 3 mmol/L, зголеми KCl на 35 mmol/h
< 4 mmol/L, зголеми KCl на 25 mmol / h
< 5 mmol/L, намали KCl на 15 mmol / h
> 5 mmol/L, не давај калиум.
Важно: поради ризик од аритмија калиумот не може да се дава брзо во инфузија како чиста концентрација.
Супституцијата со калиум треба да се продолжи една недела по прекинот на инфузијата.
Причината за кетоацидозата секогаш треба да се испита, треба да се проверат познавањата и свесноста на пациентот за болеста, како и способноста да се справи со
неговиот/нејзиниот дијабетес.

Извор https://fzo.org.mk/WBStorage/Files/Endokrinologija.pdf
Слика  https://medlineplus.gov/diabetes.html